Κυριακή 6 Φεβρουαρίου 2011

Ευρωπαϊκό μνημόνιο για όλους

Το τρίπτυχο σύγκλιση στην ανταγωνιστικότητα με ριζικές ανατροπές σε κοινωνικά κεκτημένα, αυξημένη συνεργασία και στενότερος οικονομικός συντονισμός είναι το πολιτικό πλαίσιο των αποφάσεων που επιθυμεί να επιβάλει ο γαλλογερμανικός άξονας στους υπόλοιπους Ευρωπαίους εταίρους ακολουθώντας τη λογική «καρότο και μαστίγιο» για τη διάσωση προβληματικών χωρών.Ευρωπαϊκό μνημόνιο για όλους


Πρόκειται για το αναπόφευκτο σκληρό αντάλλαγμα που έθεσαν - και εν πολλοίς εξασφάλισαν-, στη Σύνοδο Κορυφής της Παρασκευής, Γαλλία και Γερμανία προκειμένου να συναινέσουν στην ποσοτική αλλά και την ποιοτική ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Οι οριστικές αποφάσεις μπορεί μεν να ληφθούν στην εαρινή Σύνοδο Κορυφής στις 24-25 Μαρτίου, ωστόσο ο αγώνας δρόμου για την προάσπιση και διατήρηση των εθνικών συμφερόντων σε καίρια ζητήματα, έχει ήδη ξεκινήσει.

«Γέφυρα»
Ενδεικτικό του πόσο σημαντικός είναι αυτός ο ενδιάμεσος σταθμός και τελικά η «γέφυρα» για την τελική ετυμηγορία, είναι ότι θα πρόκειται για την τρίτη στην ιστορία Σύνοδο του Eurogroup σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο.
Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται να επικρατεί η άποψη ότι τα όσα αποφασίστηκαν και εφαρμόζονται ήδη στην περίπτωση της Ελλάδας, κρίνονται σε γενικές γραμμές επιτυχημένα για τις χώρες που υποστηρίζουν τη δημοσιονομική ορθοδοξία και θα πρέπει πλέον να εφαρμοστούν με ενισχυμένο τρόπο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ως ένα είδος «πανευρωπαϊκού μνημονίου».
Στα θετικά πάντως των επικείμενων αποφάσεων είναι η δέσμευση των «27», με τη σύμφωνη γνώμη της κυρίας Μέρκελ και του κ. Σαρκοζί, για αύξηση των πραγματικών πόρων του Μηχανισμού από 250 σε 440 δισ. ευρώ αλλά και η μεγαλύτερη ευελιξία στον τρόπο παρέμβασής του με διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του.
Στα αρνητικά των όσων αναμένεται να συμφωνηθούν τον Μάρτιο, είναι η επιβολή, με συνοπτικές διαδικασίες, του «Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας» που προωθούν η Γερμανία και η Γαλλία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ανγκελα Μέρκελ και ο Νικολά Σαρκοζί με κοινή τους εμφάνιση, πριν διεξαχθεί η σχετική συζήτηση στο γεύμα εργασίας των «27», παρουσίασαν το πνεύμα και το γράμμα των εισηγήσεών τους την Παρασκευή το μεσημέρι ενώπιον των εκπροσώπων του Τύπου.
Ενόχληση
Οπως αναμενόταν, η δυναμική αυτή παρέμβαση ενόχλησε πολλούς Ευρωπαίους εταίρους, οι οποίοι διεμήνυσαν ότι αρνούνται να βρεθούν προ τετελεσμένων. Οι αντιδράσεις επικεντρώθηκαν τόσο επί του περιεχομένου όσο και επί της διαδικασίας που επιχειρούν να επιβάλλουν Βερολίνο και Παρίσι. Ενστάσεις διατυπώθηκαν κυρίως από χώρες του κοινοτικού Νότου, αλλά όχι μόνο. Το βασικό επιχείρημα της γαλλογερμανικής θέσης είναι ότι δεν μπορεί να προχωρήσει η νομισματική ένωση χωρίς οικονομική ένωση, με την παράλληλη επισήμανση για την ανάγκη αυξημένου συντονισμού των οικονομικών πολιτικών, ώστε να υπάρξει ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και να μπορέσουν τελικά οι χώρες που υστερούν να μειώσουν το χάσμα από τις υπόλοιπες.
ΤΑ ΚΑΛΑ ΝΕΑ
«Καλάθι» με μέτρα-ανάσα για το χρέος
Αποφάσεις επί των νέων εργαλείων που θα τεθούν στο οπλοστάσιο του μηχανισμού δεν ελήφθησαν σε αυτή τη Σύνοδο, ωστόσο έγινε διεξοδική συζήτηση για τους τρόπους στήριξης των αδύναμων κρίκων, όπως το να αγοράζει ο μηχανισμός ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά, αλλά και τη δυνατότητα να δανείζει ο μηχανισμός τα κράτη-μέλη, ώστε αυτά στη συνέχεια να αγοράζουν τα ομόλογά τους.
Το μέτρο αποσκοπεί στην εκτόνωση των πιέσεων των αγορών, αλλά και στη μείωση του δημόσιου χρέους των χωρών με δημοσιονομικά προβλήματα, όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία. Τμήμα αυτής της συνολικής λύσης, που θα οριστικοποιηθεί στις 25 Μαρτίου, θα είναι και τα επιμέρους θέματα που αφορούν την Ελλάδα, με έμφαση στην επιμήκυνση του κόστους αποπληρωμής των δανείων των χωρών της Ευρωζώνης προς τη χώρα μας και τη μείωση του κόστους δανεισμού.
Στο ερώτημα ποιο θα είναι το αντάλλαγμα που θα κληθεί να πληρώσει η Ελλάδα για την επιμήκυνση και τη μείωση του επιτοκίου δανεισμού, εκφράζονται φόβοι ότι η Γερμανία μπορεί να απαιτήσει τη λήψη πρόσθετων σκληρών μέτρων λιτότητας, κυρίως στο μέτωπο των δαπανών, αλλά και πλήρες άνοιγμα της αγοράς εργασίας.
ΣΕ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ, ΜΙΣΘΟΥΣ, ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ
Ανατροπές με διαδικασία-εξπρές
Σε ό,τι αφορά την ουσία των γαλλογερμανικών προτάσεων στη Σύνοδο Κορυφής της Παρασκευής, Παρίσι και Βερολίνο επιχειρούν να επιβάλουν την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, οι οποίες θα εφαρμόζονται με διαδικασία-εξπρές (12 μήνες μετά την έγκρισή τους από τις Βρυξέλλες θα πρέπει να έχουν ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία κάθε χώρας).
Θα αφορούν ειδικότερα την προσαρμογή των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στο προσδόκιμο ζωής, την κατάργηση της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής και τη σύνδεση των μισθών με την παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα.
Θα αφορούν επίσης τον συντονισμό στη φορολογία των επιχειρήσεων, μέσω του καθορισμού ενός ελάχιστου συντελεστή επί των κερδών των επιχειρήσεων. Γερμανία και Γαλλία πιέζουν ακόμη ώστε να προβλεφθεί νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα απαγορεύει, ενδεχομένως ακόμη και με συνταγματική κατοχύρωση, το δημόσιο έλλειμμα να υπερβαίνει ένα ανώτατο αποδεκτό όριο, το οποίο και θα καθοριστεί.
Οι αλλαγές αυτές έχουν στόχο όχι μόνο τον περιορισμό ελλειμμάτων και χρέους, αλλά κυρίως να αντιμετωπίσουν τις βαθύτερες αιτίες που αρχικά οδήγησαν σε απώλεια ανταγωνιστικότητας στον ευρωπαϊκό Νότο και στη συνέχεια σε δραματική επιδείνωση της δημοσιονομικής κατάστασης.
Τις γαλλογερμανικές προτάσεις υποστήριξαν ορισμένες από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης με υψηλή πιστοληπτική ικανότητα «ΑΑΑ», όπως η Ολλανδία, η Φινλανδία και το Λουξεμβούργο.
Από την άλλη πλευρά ο πρωθυπουργός του Βελγίου Ιβ Λετέρμ δεν δίστασε μάλιστα να απορρίψει τη γαλλογερμανική πρόταση, υπογραμμίζοντας ότι η κατάργηση της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής θα ισοδυναμούσε με το τέλος, στο Βέλγιο, της σύνδεσης μισθών-τιμών.
«Νοσηρό Σύμφωνο»
Σοβαρές αντιρρήσεις εκφράστηκαν και από την Αυστρία στο θέμα των συντάξεων αλλά και από την Ισπανία για το ζήτημα των μισθών, ενώ η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Εργατικών Συνδικάτων έκανε λόγο για «νοσηρό Σύμφωνο στις συλλογικές συμβάσεις, που θα δημιουργήσει περαιτέρω ανισότητες».
Με αυτά τα δεδομένα, η Ευρωπαϊκή Ενωση οδεύει διχασμένη προς μια σκληρή διαπραγμάτευση για τη «συνολική λύση», με τις χώρες-μέλη να λαμβάνουν θέσεις μάχης εν όψει της τελικής ευθείας.
Ολες οι χώρες αναζητούν συμμαχίες και επιχειρούν να διαμορφώσουν ισχυρά στρατόπεδα στον πόλεμο των συσχετισμών δυνάμεων ενόψει την εμβόλιμης έκτακτης Συνόδου Κορυφής των χωρών μελών του Ευρώ στις αρχές Μαρτίου.
Οι επόμενες 40 μέρες θα κρίνουν τα πάντα
Το παζάρι για τον μηχανισμό
Η προσπάθεια της κυβέρνησης να πείσει την ΕΕ ότι η Ελλάδα έχει ήδη κάνει το 95% των αλλαγών που προτείνονται αποτελεί την αφετηρία των νέων διαπραγματεύσεων για τις τελικές αποφάσεις του Μάρτη. Οι πιέσεις είναι σημαντικές και το ζητούμενο για κυβερνήσεις όπως η Ελλάδα είναι να χωρέσει στο πλαίσιο δίπλα στη λέξη «δημοσιονομική πειθαρχία» και η «αλληλεγγύη».
Ο Γολγοθάς του Παπακωνσταντίνου
Το «κοστούμι» που ράβεται για κάθε χώρα είναι πλήρως εναρμονισμένο και εντός του πλαισίου της συνολικής ευρωπαϊκής λύσης. Για την Ελλάδα πάντως θα πάρει πλήρη μορφή και με τη σύνταξη του πλάνου για το διάστημα 2012-2014. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου μέχρι το τέλος του Μάρτη θα το έχει υποβάλει, ενώ μέχρι τον Ιούνιο θα έχει καταθέσειστην ΕΕ το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2012!
Η προετοιμασία για έξοδο στις αγορές
Για χώρες όπως η Ελλάδα η υπέρβαση της κρίσης μέσω του ενισχυμένου μηχανισμού θα επιταχυνθεί όταν οι συνθήκες επιτρέψουν την «ασφαλή» έξοδο στις αγορές. Εκ του οικονομικού επιτελείου η προσδοκία και ταυτόχρονα «δέσμευση» που επαναλαμβάνεται αφορά στην έξοδο εντός του 2011. Βασική και ισχυρή προϋπόθεση είναι κατ’ αρχάς η επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου.
Οι υπογραφές στα τέλη Μαρτίου
Από τις Βρυξέλλες και πάλι στις Βρυξέλλες! Στις 4 Μάρτη, εκτός αλλαγής (ημερών) στο χρονοδιάγραμμα, οι 17 ηγέτες της Ευρωζώνης θα βρεθούν και πάλι στις Βρυξέλλες για να οριστικοποιήσουν τη «λίστα» των αποφάσεων. Οι «υπογραφές» θα μπουν στη Σύνοδο των «27» στις 24-25 Μάρτη, όπου θα «κλειδώσει» εκτός απροόπτου το νέο μοντέλο του μηχανισμού, με «μέγεθος», επάρκεια πόρων και όρους δανεισμού.

ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΚΑΤΑ ΚΟΜΙΣΙΟΝ
Σε διακρατικό επίπεδο οι αποφάσεις
Για «πραξικοπηματικές τακτικές» από την πλευρά της Γερμανίας και της Γαλλίας, έκαναν λόγο διπλωματικές πηγές καθώς, όπως υποστήριζαν, επιχειρείται να παραμεριστεί η λεγόμενη «κοινοτική μέθοδος», δηλαδή ο πρωταρχικός ρόλος της Κομισιόν. Ειδικότερα, αυτό που προτάσσουν Βερολίνο και Παρίσι είναι οι αποφάσεις να λαμβάνονται όσο το δυνατόν σε διακυβερνητικό επίπεδο, μια εξέλιξη η οποία, εφόσον επιβεβαιωθεί, ενέχει τον κίνδυνο υποβάθμισης της σχετικής ειδικής βαρύτητας ορισμένων χωρών-μελών που δεν θα διαθέτουν τη θεσμική θωράκιση της ΕΕ για την υποστήριξη των αιτημάτων τους. Oσο αναφορά την ουσία των προτάσεων τα σημεία που πυροδότησαν τη συζήτηση μεταξύ των ηγετών ήταν οι αναφορές για ανατροπές στο συνταξιοδοτικό, την πολιτική μισθών και τη φορολογία των επιχειρήσεων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου